Bokelskere.no

Det er ein del innslag av piperøyking i denne boka. Synd eg ikkje viste om dette på førehand, slik at eg kunne handle inn det aktuelle utvalet til lesinga.

Einar Hirifjell røykte Dunhill Early Morning pipe

og Gwen fiskar fram ei øskje med Three Nuns for at Edvard skal røyke på seg rett overklasselukt

medan bestefar Duncan i si tid heldt seg til The Balkan Sobranie Mixture.

Etter hektiske veker med travelt program
Er det endeleg frihelg, då kan det gå an
Å få symje ein tur, litterært, saman med
Dei som druknar med Mytting, i ro og i fred.

Eg likte den heller ikkje spesielt godt første gangen eg såg den, eg hadde venta ei anna type historie. Meir action og spenning, antakeleg. Men ved gjensyn nokre år seinare fekk eg ei heilt anna oppleving. Det er noko med stemninga i filmen saman med musikken som appellerer til meg.

For meg er boka uløyseleg knytta til Vangelis sin filmmusikk til Bladerunner.

Ei herleg bok, dette, i den grad ein kan seie at skildringar av personar på skråplanet, eller på veg dit, er herleg. Ein fyl eit knippe personar i Stavanger-området gjennom nokre hektiske haustdagar, personar som normalt ikkje ville hatt stort med einannan å gjere. Men sidan omstenda er som dei er, så vevast lagnaden deira til ein viss grad saman.

Den skilde tenåringspappaen Pål er i pengeknipe, han har spelt på seg uhorveleg stor gjeld, og treng hjelp til å skaffe ein million eller der omkring. Han vender seg til eit knippe jevnaldrande som han så vidt kjende i ungdomstida, og som no er yrkeskriminelle, for å få hjelp til å dra i land ein forsikringssvindel. Døtrene til Pål er eit kapittel for seg, den eldste, Malene, er pynteleg og ordentleg medan Tiril er beintøff goth-jente. Klassevennina til Malene, religiøse Sandra, har forelska seg i barneverns-kasuset Daniel som ikkje er heilt trygg. Spesielt utrygt blir det når han kjem i skvis mellom Sandra og fostersøstera si.

Renberg har skrive ei lettlest og underhaldande tekst, tidvis humoristisk, men som også formidlar dei sterke kjenslene til fleire av dei involverte. Det er korte kapittel, og ein vekslar mellom å følge dei ulike hovudpersonane i forteljinga. Dei sekshundreogeitelleranna sidene flyg unna før ein veit ordet av det, og kjensla ein sit att med etterpå er at ein vil ha meir. Heldigvis har Renberg gjort noko med dette, han har skrive eit par bøker til med framhald til denne forteljinga. Skal lesast.

Av fleire artige detaljar, så merkar eg meg at snus er populært etter den apokalyptiske verdskrigen. Ja ja, noko skal ein vel ha å trøyste seg med.

No er helga snart omme, og travel den var
Det blei jobbing og køyring, men no er eg klar
For til veka så meiner eg det må gå an
Å bli ferdig med boka eg les av Xinran

Har lest berre nokre få sider enno. Det er ganske lenge sidan eg såg filmen, men eg meiner bestemt at korkje husdyrhaldet eller stemningsorgelet er med i filmen. Nedfallet og bruken av verneutstyr var også betydeleg tona ned i filmen i forhold til starten av boka.

Eg gjeng ut frå at stemningsorgelet heiter noko med "organ" i originalteksta. På engelsk har jo dette (minst) to tydingar, i tillegg til "orgel" kan det også tyde "organ".som i hjarte, nyre etc. Interessant dobbeltyding, som får ein til å tenke på korvidt den vanlege innbyggar er i ferd med å ta steget til å bli androider.

Frå den pålagde karriera i kavaleriet minnest eg at ein hadde begrepet stridslys om blenda lys på køyretya. Men det er kanskje ikkje dette det visast til i den aktuelle boka?

Nei, det var ein annan bokelskar som foreslo denne for nøyaktig eit år sidan.

Pär Lagerkvist er ein forfattar eg lenge har tenkt eg skulle lese noko av. Han fekk nobelprisen i 1951. Eg foreslo faktisk ei bok av han, Barabbas, i ei tidleg runde av lesesirkelen. Sidan den gang har eg fått i hus ei anna av bøkene hans, truleg den mest kjende, nemleg Dvergen. Eg saksar frå wikipedia:

Hans store gjennombrudd som forfatter kom med romanen Dvergen i 1944, hvor handlingen er lagt til renessansens Italia, og hvor hovedpersonen er vitne til Leonardo da Vincis arbeide med maleriet «Mona Lisa»; det er ikke vanskelig å se sammenlikningen mellom den tvers igjennom onde dvergen - bokens protagonist - og Adolf Hitler.

Jaudå, Dvergen av Pär Lagerkvist er mitt forslag til denne runda.

Jau, det stemmer.

Huff, boka var visst vanskelegare å finne tak i enn det eg hadde sett for meg. Ser at det er fleire som har hatt vanskar. Sjølv trudde eg at eg fekk napp på ein brukthandel, men det har eg kanskje ikkje fått likevel. Men eg fann boka på biblioteket, så eg er klar.

Ikkje på BokPåNett, håpar eg? Det var den einaste brukthandelen der eg fann boka, sende bestilling for snart ei veke sidan men fekk aldri nokon melding om at boka var sendt. Ringde innehavar, han sa han hadde problem med å finne boka, men skulle leite litt meir. Har framleis ikkje høyrt noko meir. Men boka er framleis annonsert til sals på nettsidene. Ja ja, det er vel ikkje så lett å halde orden på alt.

Uansett, eg er så heldig at det lokale biblioteket har eit eksemplar, som eg no har lånt. Så får det heller bero med å skaffe eit eige eksemplar.

Jaudå, denne sat som eit skot. Oppvekstskildring, eit miljø og ein geografi som er så godt som ukjent for meg, dramatiske hendingar med krig og elende, ein usannsynleg helt og ein god porsjon elskhug til litteraturen.

Settinga er den vesle øya Bougainville aust i Papua Ny-Guinea og borgarkrigen der på slutten av 1980- og byrjinga av 1990-talet. Matilda er ein oppvakt jentunge som bur i ein liten avsidesliggande fiskarlandsby, og ho er forteljarstemma i denne historia. På grunn av krigen, som enno ikkje har kome til deira kant av øya, har skulen i landsbyen blitt avvikla. Men den merkelege Mr. Watts, ein australiar som har gifta seg med den minst like merkelege lokale dama Grace, bestemmer seg for å take seg av borna i landsbyen og halde skule for dei. Han er ikkje lærar og har begrensa føresetnadar for oppgåva, men det løyser han elegant ved å introdusere borna for Charles Dickens sin «Store forventninger» og helten i denne historia, Mr. Pip. Med denne boka som ein raud tråd i undervisninga blir skuledagen ein fest for ungane, som lever seg inn i handlinga. Men krigen innhentar til slutt også denne landsbyen, og det blir dramatisk når soldatane prøver å finne denne Mr. Pip som ungane pratar om.

Den som ventar å finne ein klar parallell mellom Dickens sin historie og denne boka trur eg vil bli bittelitt skuffa. I alle fall var ikkje slike parallellar åpenbare for meg. Likevel er eg glad for at eg har lest (høyrt) Great Expectations for ikkje alt for lenge sidan, for det refererast trass alt ein del ti hendingar i denne boka undervegs. Om ikkje anna så var det moro å gjennoppleve delar av boka gjennom augene (øyrene?) til barneflokken i Jones sin bok.

Vi hadde denne boka som felleslesing i Lesesirkelen av 2014, det blei ein fin diskusjon denne gongen også. I tillegg må eg nemne at boka er filmatisert, med Hugh Laurie (frå TV-serien House) i rolla som Mr. Watts. Eg har ikkje sett filmen, men tippar han kler rolla godt.