Bokelskere.no

Dei nærmaste åra tenker eg å fokusere på å lese bøker eg alt har i bokhylla raskare enn eg skaffar meg fleire, så det er nok begrensa kva eg kjem til å bli med på av denne utfordringa. Eg har nemlig nesten ingen novellesamlingar eller skodespel av forfattarane du nemner ståande klar. Faktisk berr Shakespeare, men der har eg til gjengjeld heile røkla med skodespel. Dette monsteret har glodd olmt på meg frå bokhylla i fleire tiår no, kanskje på tide å gjere noko med det. Faktisk har eg gått i tankar om å lese Macbeth saman med Nesbø sin variant, det kunne vere moro å samanlikne.

Dette er ei samling med forteljingar frå indaren Rabindranath Tagore, som fekk Nobelprisen i litteratur i 1913. Sidan eg prøve å lese litt variert, samt at eg lett let meg imponere av at forfattarar får Nobelpris, tenkte eg at dette måtte vere ei ideell bok for meg. Det var sikkert godt tenkt, men det stemte ikkje heilt.

Det er 14 historer i denne boka, litt varierande lengde, og litt varierande tematikk. Men det var berre unntaksvis at historiene fenga meg. Noko av problemet er nok at eg ikkje forstår samfunnet som blir skildra, dei sosiale kodene som er sjølvsagde i Tagore sine forteljingar er til dels uforståelege for meg. Kanskje hadde eg også ynskt at forfattaren problematiserte kastesamfunnet. Og kanskje er det så enkelt at nokre av historiene var litt kjedelege.

Eg høyrde denne som lydbok på Loyalbooks. Opplesaren hadde ein indisk-klingande aksent, det er mulig at enkelte vil meine dette gjev eit anstrøk av autensitet over opplesinga. Men for meg blei det berre forstyrrande. Alt i alt er Tagore ein forfattar eg set på vent inntil vidare, eg skal vere rimeleg trygg på at eg vil like ei anna bok av han før eg eventuelt gir meg i kast med den.

Den unge Mark Twain fortel om ein snartur frå barndomsheimen sin i Missouri til Nevada. Han skal bli med storebroren sin som har fått ei stilling i adminsitrasjonen der i 1861, og hadde tenkt seg å bli der ei tre månadars tid. Vel, det tok 6-7 år før han kom heim att, etter mellom anna å ha vært på sølv- og gullgraving i Nevada, innom California ei stund, og i tillegg tatt ein tur til Hawaii, eller «Sandwich Islands» som han skreiv.

Han nøyer seg ikkje med sine eigne opplevingar, men sper på med eit vell av anekdoter og forteljingar han har plukka opp undervegs. I følge wikipedia har han også smurt på ganske tjukt angåande sine eigne opplevingar. Men det gjer ikkje noko, for det er så rasande festlig skrive at eg utan vidare ber over med dette. Forfattaren sin tilnærming til eige sanningsgehalt er for øvrig at han i eit kort forord ber om orsaking for at der er så mykje fakta i boka.

For den som likar eventyr, gode reiseskildringar og ein humoristirk penn, så er dette ei bok å anbefale. Sjølv høyrde eg den som gratis lydbok på Loyalbooks, det tok meg litt tid å venje meg til den litt påtatt slurvete stilen til opplesaren, men etter ein times tid var det heilt greit. God bok, og eg må nok lese meir at Mark Twain framover.

No er fredagen over og laurdag snart gått
Og med lesehelgtråd gjekk det frykteleg trått
Så eg klaskar i hop nokre linjer på rim
For å få i gang praten før søndag set inn

Her i heimen er romjula roleg og fin
Og med bakenden planta i godstolen min
Les eg Uår av Faldbakken, måtte det ei
Bli eit omen for nyåret som er på vei

Apropos – er de nøgde med året som gjekk?
Vart det tid nok til bøker, var lesinga kjekk?
Eg vil vone at alle, ja kvinner og menn
Får eit givande bokliv i året som kjem

Et har sett for lite på TV. Eg har nemlig ikkje eit einaste minne om Per Fugelli frå TV-ruta, mannen dukka først opp i medvitet mitt då han blei omtalt i dagsavisene for nokre år sidan som åpenhjartig kreftpasient med kort tid igjen å leve. Denne boka dukka opp under juletreet for eit par år sidan, og i år fekk eg det for meg at eg måtte lese den medan mannen enno var i live. Eg rakk det med få vekers margin.

Boka er ei åpenhjartig samtale mellom far og son. Og det er slett ikkje berre koseprat, sonen Aksel kan til tider vere ganske konfronterande. Dei pratar seg igjennom heile livet til Per, frå barndom i Stavanger, via studietid i Oslo, som lege på Værøy og Røst og i Porsanger, og som professor i Bergen og Oslo. Minna til Per stemmer ikkje alltid med minna til andre personar, eller med dokumenterbare fakta. Og det får han høyre av sonen. Fugelli var ein forkjempar for sosialmedisin, og var opptatt av korleis samfunns- og miljømessige forhold virka inn på helsa til den enkelte. Dette gjenspeglast også i boka, han verka genuint opptatt av at folk skulle ha det bra.

Boka er rikeleg illustreret med fotografi frå ulike periodar av livet til Per, og saman med den personlege tonen i dialogen gjev dette ei kjensle av å ha blitt invitert til eit treff med familien. Så takk for praten, som taus tredjepart var det triveleg å bli aldri så lite kjent med dykk.

Nei, eg er ingen diktkjennar. Men eg prøver likevel å bla igjenom ei diktsamling eller to i løpet av året, kanskje klarer eg å utvikle ein sikker teft for denne litteratursjangeren? Eller kanskje ikkje.

Uansett, det var omslaget og tittelen som fenga interessa mi for denne boka. Som hundeeigar så lurer eg straks på kva det er for slags evangelium bikkjene har å forholde seg til. Eller kanskje ein blir bikkjefrelst av å lese den?

Jaudå, dikta har til dels åndelege tilsnitt, med både åpenbaringar og salmar. Ein del av dikta er betraktningar frå eit hundeperspektiv, i andre er det kanskje frå eit menneskeperspektiv, men uansett relatert til hund på ein eller annan måte. Underfundige tekstar, enkelte av dei kjende eg at eg fekk taket på, medan andre sleit eg litt meir med.

Eg er mest glad i dikt med rim og rytme. Det er det fint lite av i denn samlinga. Der er også ein seksjon som har meir karakter av korte prosastykke enn av dikt. Likevel kjenner eg at eg likte innhaldet. Litt av årsaka er nok at eg er veldig glad i vår eigen hund, men hovudårsaka er at eg liker underfundigheiter, å bli satt litt på prøve for å finne meininga. Og det blei eg i denne boka.

Det ser ut for at eg trillar berre tre 6'arar i år (er jo framleis eit par dagar att), dei gjekk til tre veldig forskjellige bøker, Faren ved å være Skrake av Kjell Westö, Don Camillo av Giovanni Guareschi og En av oss av Åsne Seierstad. I den grad eg greier å gjere ei objektiv samanlikning så er den sistnemde den beste, men eg visste jo på førehand at den skulle vere veldig godt skrive. Den største positive overraskinga av desse var såleis Faren ved å være Skrake, for her hadde eg moderate forventningar på førehand.

I andre enden av skalaen er det ingen 1'arar eller 2'arar, eg har vel i det heile greidd å styre unna dårlege bøker (eller kanskje er eg uvanleg ukritisk?). Det blei tre 3'arar, Pesten av Albert Camus, Mashi and other stories av Rabindranath Tagore og Alle utlendinger har lukka gardiner av Maria Navarro Skaranger. Her var det den førstnemnde som levde minst opp til forventningane eg hadde på førehand. Sidan Camus var glad i fotball og eg er det same så tenkte eg at han kanskje skreiv på ein måte som tiltala meg. Men fotballspelet har nok endra karakter dei siste 50-60 åra ...

Olav H. Hauge ville nok med dette vært kvalifisert til støttemedlem i partiet.
Det kan også bli interessant å sjå om partileiaren etter kvart evner å snu katten etter vinden.

Folk taklar dramatiske hendingar på ulik måte. Utøya-massakren er eit nasjonalt traume som ingen kan vere uberørt av, og som folk har bearbeidd på ulikt vis, frå rosetog og minnemarkeringar til det å søke mest mulig kunnskap om hendingane. For min del tok det meg 6 år før eg klarte å lese noko om massakren, først og fremst fordi det byr meg imot å gi gjerningsmannen det han var ute etter: merksemd.

Når eg først skulle bryte denne barrieren, er eg glad for at det var med Seierstad sin bok. Det er på den eine sida ein grundig gjennomgang av gjerningsmannen sin bakgrunn og oppvekst, og også ei detaljert skildring av ugjerningane hans, men ein får også grundige protrett av eit knippe personar som var med på sommalreiren på Utøya. Enkelte overevde, andre ikkje. Og det er med desse protretta av ungdomane at Seierstad gjer det klart for meg kvifor eg skulle lese denne boka. Desse ungdomane fortener merksemd. Så om det finnest andre som har det på same måten som eg har hatt det, nekta å bruke tid på gjerningsmannen frå 22. juli, så vil eg oppmode til å lese denne boka likevel. Om ikkje anna så for å gjere minna om nokre av offera levande hjå enno fleire.

Ei ung og pen dame blir kidnappa og bortført i Paris. Politietterforskaren Camille Verhoeven blir motviljug satt til å etterforske saka. Det er ikkje stort å finne, men har du sett? Når alt synest mest håplaust så er der eit halmstrå av eit spor som set i gang ei kjede av avsløringar. Og det blir etter kvart klart at saka må oppgraderast frå ei forsvinningssak til ei drapsetterforsking. Seriemord-etterforsking, faktisk.

Det er ei heilt grei krim-historie dette. Den er brukbart spanande, men det beste er nok dei ulike vendingane som historia tek undervegs. Og spørsmålet om kven som er skurk og kven som er offer blir etter kvart av smått filosofisk karakter. Ein kjem ganske nær innpå Camille undervegs i boka, og til dels også på eit knippe av kollegaane hans. Eit interessant og til dels sjarmerande persongalleri, men kanskje eit lite hakk for karikerte.

Uansett, eg tykte boka var god og underhaldande nok til at eg kjem til å lese fleire av Lemaitre sine bøker dersom eg finn dei på sal eller på bruktbutikkar i åra som kjem. Kanskje først og fremst Irène, sidan det er ein del referansar til handlinga i den i Alex.