Bokelskere.no

Interessant roman, men tror jeg har lest en mye eldre utgave på engelsk - film basert på bok har jeg i hvert fall sett. Den var ganske bra - Colin Firth spilte i den, og han liker jeg. Omtalte filmen for noen år siden i Reading Randi

Dei fyrste sidene av forteljinga inneheld mykje interessant stoff. Ikkje så rart; vi er jo «nel quartiere di San Lorenzo», med all si historie. Og forteljaren opptrer som ein kronikør, slik den fyrste delen av boka, den med oversynet over den politiske og økonomiske utviklinga, legg opp til. Av og til blir brottstykke av lyriske tekster siterte; eg har ikkje klart å finne ut kvar dei stammar frå, om dei er henta frå verk i italiensk litteratur. Men det mest interessante for meg er at det som står om jødane, trekker trådar til ein av favorittfilmane mine, La vita è bella, av og med Roberto Benigni. Jo, boka er verd ein gjenvisitt!

Ensomheten til Lydia er en god og vakker ensomhet - en roman som er verd å lese, den skaper ro i sinnet.
Mer om denne i Reading Randi

Nå repeterte jeg denne, leste den for et år siden - men valgte å omtale den nå. Jeg syntes slutten var OK jeg. En gripende roman, den gjorde like sterkt inntrykk på meg nå da jeg repeterte den.
Mer i Reading Randi

Skada gods av Tore Renberg er tredje bok om Hillevåg-gjengen – og nå blir det skikkelig alvor – og den Jan Inge du, han har mange sider – fra det mest guddommelige, bokstavelig talt, til det mest demoniske – også det bokstavelig talt. Og så Rudi da stakkar, nå er han riktig ille ute - Det er vel nesten på kanten til over-kill, eller? Og vi må vel få en fjerde bok i serien?
Mer om denne i Reading Randi

Det passer liksom ikke med Rudi der - nå har jeg sjekket den forlagsomtalen på flere steder, og det står slik både hos Oktober forlag, Lydbokforlag, Bokhandlere, Bibliotek osv - Rudi er jo ikke av disse yngste i denne boken.

En liten detalj jeg lurer på - i forlagets omtale står bl.a dette: "de unge gangsteremnene Ben, Rudi og Dejan. " - skal det være slik tro? Skal det ikke være f.eks: Ben, Rikki og Dejan - ?

Eg les opp att ei utgåve eg kjøpte i Roma i 2002; eg skulle som vanleg ha dagens utgåve av La Repubblica, og den gongen var det ein kiosk midt på Piazza della Rotonda. Eit reklameskilt sa at dersom ein kjøpte dagens La Repubblica, ville ein, ved å betale eit par euro ekstra, få La Storia i serien «La Biblioteca di Repubblica» på kjøpet.

Som lese, så kjøpt.

Romanen kom i 1974, da den kalde krigen begynte å gå mot slutten. Handlinga er eit «innsmett» i historia, mellom på den eine sida «l'inizio del secolo atomico» og ut 1940, og, på den andre sida, frå 1948 til militærkuppet i Hellas i 1967. Også sitat frå kjende litterære verk er med på å ramme inn både krønika og handlinga:

Aller fyrst møter vi eit sitat frå ein overlevande frå bombeangrepet mot Hiroshima, den mest katastrofale følgja av atomalderen:

Non c'è parola, in nessun linguaggio umano, capace di consolare le
cavie che non sanno il perché della loro morte

.
Under står eit sitat frå Luk 10,21:

[I same stunda jubla han i Den heilage ande og sa: «Eg lovar deg, Far, Herre over himmel og jord, fordi] du har løynt dette for vise og forstandige, men openberra det for umyndige små. [Ja, Far,] for dette var din gode vilje.

Den nye norske versjonen (2011) er ikkje heilt i samsvar med den italienske Bibelen som låg til grunn for Morante sitt arbeid; her står

... perchè così a te piacque

I 1938-utgåva las nordmenn «for soleis tykte du det best», og da nærmar vi oss (gresken – «ὅτι οὕτωςεὐδοκία ἐγένετο ἔμπροσθέν σου» – kan vi omsette på mange måtar). Uansett viser dette, saman med epitafet på neste side, kva klasseperspektiv Morante har for skrivinga si: Ho siterer, går det fram av notane heilt til slutt, frå eit dikt av César Vallejo, i original, på spansk –

Por el analfabeto a quien escribo.

Dette er henta frå diktet «Himno a los voluntarios de la República». Tilfeldigvis las eg tidlegare i år Pablo Nerudas Canto general: den chilenske diktaren skriv – i «La gran alegría» – nesten det same som kollegaen frå Perú:

Escribo para el pueblo, aunque no pueda leer mi poesía con sus ojos rurales.

Altså: Det er dei nedste i samfunnet, dei fornedra og krenka, for å seie det med Dostojevskij, som dei skriv om og for, noko som blir dobbelt understreka ved at mottakarane ikkje kan lese. Eit paradoks? Nei, ikkje i eit historisk framtidsperspektiv …

Endeleg kjem eit sitat frå Lettere Siberiane;

«le novità del gran mondo»

når ikkje fram, ikkje til Sibir, ikkje til dei som skapar Historia. Kva dette Lettere Siberiane er for slags verk, veit eg ikkje, kanskje ei samling brev frå (tyske?) fangar i Sibir?

Etter at Morante med stikkord har presentert den fyrste delen av 1900-talet med opprusting, verdskrigar, Oktoberrevolusjonen, stalinisme, fascisme, borgarkrig og det eine med det andre, kan vi lese om kva som skjedde ein januardag i 1941, som kap. I opnar med:

Un giorno di gennaio dell'anno 1941, …

Sjokkerende denne Hillevåg-gjengen, men som leser må man godta at dette er språk og aktiviteter som skildrer en gruppe ulykksalige mennesker og et visst miljø. Leste denne da den kom ut for noen år siden, men repeterte den nå da jeg ville omtale den i bloggen. Er språket og volden en hindring når man leser denne, eller?
Mer i bloggen

Nå repeterte jeg denne, lyttet - og Renberg leser jo fantastisk godt. Men jeg kan ikke bedømme språket i den regionen og med det miljøet - men ganske sjokkerende er det i hvert fall - språkbruken. (Og enda verre i Skada gods synes jeg) Jeg har endelig omtalt den første i bloggen, før jeg omtaler de to neste.
Reading Randi

Synes nok disse bøkene er verdifull litteratur og også viktig historisk og kulturelt sett - vakkert språk også - fine bøker å eie det.

Ja, enig med deg her - det gikk litt nedover syntes jeg - fra den første Slåttekaren som var best, til nummer to som ikke var fullt så god, til denne tredje som ble den svakeste. Det kommer vel en fjerde nå - håper den tar seg litt opp igjen da.

Da har jeg lest alle romanene til Helga Flatland - gode, anbefalelsesverdige alle. Kanskje denne siste er den beste? Eller, hva synes andre?
Mer om denne i Reading Randi

Den er veldig bra ja - vi hadde denne oppe i Litteraturforumet vårt for fem år siden, ser jeg har omtalt den i to deler i bloggen min da - og jeg ga den terningkast 5

Og jeg tror nesten jeg likte hennes siste - En moderne familie - enda bedre.(Jeg har ikke lagt inn min omtale på den enda, men gjør det vel snart) - Solide bøker hun skriver.

Lenge siden jeg leste denne, men repeterte den raskt nå for å omtale den i bloggen. Helga Flatland på sitt beste dette, og Andreas er vel nærmest et symptom på tiden? Eller?
Mer om denne i Reading Randi

Trude Teige skriver kriminalromaner som kombinerer spenning med meningsfylte temaer. Pasienten er solid arbeid - dessuten unngår hun utspekulert vold i sine bøker. Mer om denne i Reading Randi

Helt objektivt: jeg likte den godt. Dette er jo også ganske allmenn-gyldig historie, du nevner mye ute i samfunnet som opptok folk i kollektivet der - og billedmaterialet taler for seg selv - (Morsomt at hun "TV-Linda" også har vært innom kollektivet)