Quijote som svar til annelingua :
12:02, 19. mai 2011 Diskusjon: Don Quijote del I, Bok I, kap. VI-VIII.
Nei, ingen grunn til arrestasjon - tenkte berre på at dei begge, altså Hjalmar og DQ, har eit livsprosjekt som ikkje er knytt til realitetane si verd. Eg skal finne det som står om namnet Sancho, ja.
Ei perle av eit skodespel, dette, eller kanskje heller ei kruttynne; politisk sprengstoff er det i alle høve: Men "politisk" litteratur verkar berre i tråd med intensjonen når utforminga grip lesaren, når form og innhald smeltar saman. Som her: Dario Fo bruker element frå dei elleville farsane i italiensk teatertradisjon for å hengje ut styresmaktene i stykket om ein anarkists "tilfeldige" død, bygt på faktiske hendingar i nær, italiensk historie. For latteren er eit farleg våpen. Her startar ablegøyane tidleg, for hovudpersonen heiter Matto, og det tyder sprø. Så når han blir spurd om han er sprø, kan han trygt svare ja, og dermed byrjar forviklingane. Byrålratiet får passet sitt påskrive når Matto slår til med den livsviktige funksjonen som eit komma har, og etterpå insisterre på å snakke om ordklasser og syntaks under forhøret, iblanda ironiske politiske spark om at han er tryggare hos politiet enn ute i trafikken. Vel, dette lyt ein berre oppleve sjølv, helst både i bokform og på scena, for å forstå humoren og sprengstoffet (ja, det er ei farleg bombe med i stykket). Heldigvis har eg gjort begge delar.
Quijote siterer Vivir Para Contarla av Gabriel Garcia Marquez (side 7)
07:27, 19. mai 2011 Ingen har det som favoritt.
La vida no es la que vivió, sino la que uno recuerda y cómo la recuerda para contarla.
Quijote som svar til annelingua :
22:10, 18. mai 2011 Diskusjon: Don Quijote del I, Bok I, kap. VI-VIII.
Eg har vore borte nokre dagar – og ser til mi glede at her var det mange gode og interessante innlegg! Eg var i Danmark og såg rett så mange vindmøller! Dette tenkte eg blant vindmøller, sanddyner og målarkunst:
Ikkje mange sidene var det å lese denne gongen, men dei fyrste kapitla i bolken er heilt nødvendige: På ny ser vi at fortidas tankegods gjer folk galne; dei veit ikkje kvar dei høyrer heime. Og Cervantes går grundig til verks; han lèt prest og barber diskutere eit dusin titlar på riddarromanar og hyrderomanar og diktsamlingar som alle er eksempel på høgst reell litteratur. Kommentaren min seier at titlane viser at Quijote helst vil lese litteratur av det fantasifulle slaget og poetisert historie, som han – Luis Andrés Murillo – kallar det. Derimot finst det ikkje eksempel på historiebøker i samlinga, heller ikkje teologiske verk. No burde vi helst ha lese Ariosto òg, for å kunne samanlikne Orlando og Don Quijote, slik mange har gjort før oss, men det får vente … Ariostos Orlando furioso vart forresten ramma av den portugisiske inkvisisjonen! Bokbrenning var ikkje noko som Hitler fann på!
Hushjelpa er ingen bokelskar, nei: det å gjere seg til diktar, seier ho at folk meiner er “enfermedad incurable y pegadiza” – ein smittsam sjukdom som ikkje kan lækjast. Mens vi snakkar om bokelskarar: Eg har sett at enkelte av oss har diskutert intertekstualitet, men her ser vi at ein forfattar - vår venn Cervantes – blir trekt inn i si eiga bok: “La Galatea, de Miguel de Cervantes, dijo el barbero.” Tøft, dette her. Og Sanchos drøym om eiga øy skal, etter det kommentatoren seier, vere eit gammalt motiv i litteraturen; eg for min del får assosiasjonar til drøymeøya i Shakespeare’s The Tempest … Sancho er forresten eit namn som vart brukte mykje i ordtak og faste vendingar i mellomalderen. Han viser seg som langt meir jordnær enn herren sin både her og seinare.
Det er i denne delen, som så mange har vore inne på, at den mest kjende episoden opptrer: Kampen mot vindmøller. Det er her vi har uttrykket frå – og det lever vidare, som her!
Eg tenkte, særleg i samband med kap. VIII, at Ibsens Hjalmar Ekdal må ha lånt trekk frå Don Quijote, men eg kan ikkje hugse å ha lese at andre har vore inne på dette. Vi kan ta det opp att når vi Ibsen-lesarane kjem til Vildanden!
Etterpå snakkar Don Quijote om trollmenn, noko som det faktisk ikkje var uvanleg å tru på sjølv på denne tida (jf. allusjonane i Shakespeares Macbeth til heksetrua til kongen – “Three witches …”).
Og så var det “el segundo autor” – den andre forfattaren: Vi såg ho heilt i starten at Cervantes snakkar om fleire forfattarar av historia om Don Quijote, men det blir altså denne her som han kjem til å trekkje inn – som parodi på forteljarteknikken i riddarromanane.
Quijote som svar til Irakk :
21:26, 18. mai 2011 Diskusjon: Quijote om Ditte Menneskebarn II av Martin Andersen Nexø av Martin Andersen Nexø
Mine òg!
Quijote som svar til Irakk :
21:25, 18. mai 2011 Diskusjon: Quijote om Ditte Menneskebarn II av Martin Andersen Nexø av Martin Andersen Nexø
Eg òg.
Quijote siterer Kristin Lavransdatter av Sigrid Undset (side 368)
20:18, 18. mai 2011 Ingen har det som favoritt.
Så lo [Ulv Haldorsøn] litt: ‘Og nu angrer jeg næsten, prest, at jeg har været så from mann – mot henne!’
‘Unyttig å spille sin tid med så fåfengt anger,’ svarte presten.
‘Hvad mener du -?’
‘Jeg mener det er bare syndene sine som det nytter noget at en mann angrer,’ sa presten.
‘Hvi så?’
‘For ingen er god uten Gud. Og intet godt kan vi gjøre uten av ham. Så det er nytteløst å angre en god gjerning, Ulv, for det gode som du har gjort, kan ikke rygges; om så alle berg ramler sammen, så står det –‘
Quijote som svar til Ann-Iren Leüba Janitz :
20:07, 18. mai 2011 Diskusjon: Quijote om Ditte Menneskebarn II av Martin Andersen Nexø av Martin Andersen Nexø
Søk på Scherfig, og start med Det forsømte forår. Så får du heile utviklinga til dei borgarlege idealistane og samfunnsstøttene - somme av dei endar som nazistar i Frydenholm. Skildringa der av konsentrasjonsleirane i Danmark er desverre sann.
Quijote siterer Skagenleksikon av Lise Svanholm (side 107)
20:04, 18. mai 2011 Ingen har det som favoritt.
Carl Locher med sin hund Tiger, [1909], maleri af Michael Ancher, Skagens Museum. Anchers velkendte humoristiske sans kommer tydeligt til udtryk i portrættet af vennen Carl Locher og hans engelske bulldog [...] Man sagde, at hunden var den af de to, der bed mindst.
Quijote som svar til Ann-Iren Leüba Janitz :
19:59, 18. mai 2011 Diskusjon: Quijote om Ditte Menneskebarn II av Martin Andersen Nexø av Martin Andersen Nexø
Ja. slik er det. Pelle og Morten las eg om tidlegare i livet, men Ditte stod altså på ventelista. Andersen Nexø er forresten portrettert i Hans Scherfigs Frydenholm.
Quijote siterer Skagenleksikon av Lise Svanholm (side 51)
17:13, 18. mai 2011 Ingen har det som favoritt.
For at male den døde fisker [på maleriet Den Druknede] måtte [Michael] Ancher bruge en model. Da denne ikke kunne ligge stille, fandt man på at give ham en dram. Det blev til adskillige drammer, før modellen blev døddrukken og kunne ligge stille.
John Brøndum, 1862-1918, styrmand, yngste barn af [hotelejerne] Ane og Erik Brøndum. [...]. Boede ganske kort i hotellets anneks,hvor han holdt udkig med både skibe og badepiger. Han blev derfor kaldt 'admiralen' og annekset Admiralgården.
Skagen, alltid Skagen: Så fint - med eit lite leksikon om målarane, modellane, husa og alt rundt denne kretsen av kunstnarar. Også så personleg og humoristiske utforma! Ei bok å ha med dit ned som alle bør unne seg ein tur. Til skagenlyset.
Quijote siterer Peder Severin Krøyer av Peter Michael Hornung (side 11)
16:59, 18. mai 2011 Ingen har det som favoritt.
Det var lyset, som blev Krøyers ledetråd gennem tilværelsen. Det var lyset, der definerede rummet og gav substans til de figurer, der var i det. Det var kyset, hvis glans og reflekser gjorde motivet troværdigt. Der fandets ingen sansning, som ikke var bundet til et bestemt lys, betinget af det eller farvet af det. Og Krøyer fulgte lyset fra mørket og ud i dagens blændende virkelighed.
Eg har vore i Skagen for snart tiande gong og gått i kunstmuseet. I målarkunsten er det berre Krøyer, Krøyer og Krøyer for meg no. Så derfor har hatt Peter Michael Hornungs biografi over målaren, Peder Severin Krøyer, ei fantastisk blanding av liv og kunstverk. Her er linjer - livet hans, frå fødselsn i Stavanger til dei tragiske siste åra, og vakre fotografi av måleria. Hornung tolkar og forklarer, og held interessa hos lesaren på topp heile vegen. Ei stor boka på alle måtar!
Quijote siterer Peder Severin Krøyer av Peter Michael Hornung (side 317)
16:52, 18. mai 2011 Ingen har det som favoritt.
Det var i forbindelse med sin indlæggelse i Middelfart, at Krøyer havde set 'syner'. Synerne vekslede mellematorhedsvanvid og det totale sortsyn. Bl.a. bildte han sig en dag ind at have haft besøg af Bjørnstjerne Bjørnson. Den norske digter var kommet ned fra Norge i spidsen for en stortingsdelegation for at anmode Krøyer, som den nordmand han jo var, om at modtage valg som konge af Norge.
Så døydde Ditte - eg øydelegg ikkje noko for alle dei som enno ikkje har lese boka ved å fortelje det, gjer eg vel? For dett er forteljinga om eit liv, så sterkt og så hardt som berre livet er, men med håp, og alle eldar brenn jo ned omsider, som vikingane - og Simon Darre - sa. Og så bir forteljinga om livet hennes fortald utan snev av naturalisme; dei har noko å lære her, alle dei som vassa i kloakken. Farleg mann, denne Andersen Nexø - ikkje rart at danske styresmakter gjorde jobben for fascistane og sette han i konsentrasjonsleir under okkupasjonen.
Quijote siterer Ditte Menneskebarn II av Martin Andersen Nexø (side 360)
16:37, 18. mai 2011 Ingen har det som favoritt.
Hvert sekund dør der et menneske. Et lys slukkes for aldrig at tændes mere, en stjærne der måske har brændt usædvanlig smukt - i al fald haft sit eget, aldrig før sete spektrum. Et væsen, der måske har strøet genialitet, måske godhed omkring sig, forlader jorden; det kun engang sete - underet der blev kød og blod - hører op at være. Intet menneske var en gentagelse af andre eller skal nogensinde selv gentages. Hvert menneskebarn ligner de kometer, der kun én gang i al evighed rører jordens bane og en stakket tid drager deres lysende vej hen over den - en fosforesceren mellem to evigheder af mørke!
Så er der vel sorg blandt menneskene for hver en sjæl som forlader jorden? Om hans båre står de vel med alvorlige ansigter og siger: Se hvad verden har mistet og aldrig får igen! Se hvilket sælsomt under der denne gang har kysset jorden!
Ak, Ditte var ingen slukket stjærne, hvis efterladte plads i rummet måtte registreres for tid og evighed. Som en snylter kom hun anstigende - hun blev i al fald modtaget som en sådan; det var med nød og næppe hun tiltvang sig adgang til tilværelsen. Som en af den store grå flok på halvanden milliard tog hun sin gærning op og gjorde lige for sig. Jorden blev rigere ved hende, men uden at det kunde henføres til hende. Hun var blot en af de navnløse mange - menneskebarnet hvis kendetegn er, at dets hænder altid er skrubbede.
Hun blev begravet i de fattiges hjørne af kirkegården - der hvor gravene skal sløjfes hurtigst muligt for at give plads til ny; hun blev begravet på det offentliges bekostning. Det var den eneste æresbevisning der blev vist hende i hendes liv - og den var ikke frivillig.
Nåede hun at blødgøre hjærter?
Den fyrste boka om Ditte, kjøpt i Danmark i 1976 og ikkje lesen før i 2003. Stor skam var det å vente så lenge, men det ligg nok i Dittes natur å tilgi meg. For ho blir utsett for så mykje anna i livet som det ikkje finst tilgiving for.
Quijote om Fra skald til modernist. Dikterens rolle gjennom tidene (Perspektivbøkene. no. 26.) av Andreas Skartveit:
16:12, 18. mai 2011
Ei bok å lære mykje av - solide formidlarar av nordisk litteratur står bak denne samlinga med artiklar om diktaren si rolle gjennom tidene: Bjarne Fidjestøl om skaldedikting, Kjell Heggelund om barokk og klassisisme, Ingar Hauge om romantikken, Edvard Beyer om realisme og naturalisme og Arne Hannevik om nyromantikken. Og Kristian Smidt, då,om engelske modernistar. Eg er ueinig i manges grunnsyn og konklusjonar, men eg nyter å lese kva og korleis dei tenkjer.
Sist sett
