Bokelskere.no

Ei ramsalt og mørkstemt forteljing frå eit fiskevær og ein liten tettstad på Island rundt år 1900. Det er seinvinter eller tidleg vår, alt etter som, og torskefiske. Hovudpersonen, ein foreldrelaus ungdom som berre nemnast som guten, er yngstemann i eit båtlag på 6 og er besteven med Bárdur. Begge desse har ei dragning mot litteratur, og denne dragninga får uante og tragiske konsekvensar. Guten reiser fortvila frå fiskeværet til tettstaden, og ender opp med å finne eit slags fotfeste der.

Ein får glimt av mange av bipersonane sine liv og lagnadar undervegs i boka. På same måten får ein eit innsyn i levesettet og samfunnstilhøva på denne delen av Island for 100 år sidan. Forteljarmessig er det gjort eit artig grep ved at forteljarstemma tilhøyrer ei navnlaus avliden sjel. Språket er fullt av betraktningar og likingar, nokre få gangar tippar det over til det klisje-aktige men for det meste er det heilt greitt, og innimellom genialt.

Dei fleste har vel vært på tivoli og sett, kanskje også prøvd, bodene med luftgeværskyting der målet er å skyte i stykker ei plast- eller keramikkhylse for å gjere fri ei plastikkrose eller anna dill som ein får til premie. Eg vil nytte dette som likning for å skildre Stefánson sitt språk. I ei god tekst kjem det innimellom flotte formuleringar eller bilete som er som presise lufgeværskot i ei slik tivolibod, dei treff eit kvart hjå lesaren som utløyser begeistring. Stefánson, derimot, nyttar hagle. Pumpehagle. Det blir voldsomt, øyredøyvande, og mange av skota bommar med god margin. Men andre gangar er det solid blink, og ikkje ei, men eit ras av roser velter frå boksida og utover lesaren.

Eg las denne boka som felleslesing i kjell k sin lesesirkel, i mars 2014. Lesesirkel-tråden for boka er her

Liker godt haglemetaforen! For meg ble det for mye pumpehagle. Romanen krever en tålmodig leser. Fordi om disse kvalitetsmessig sikkert ikke kan sammenlignes så fikk alle de dype tankene og bildene på sider ved menneskelivet meg til å tenke på Coehlo. Kan ikke fri meg for å tenke at om ikke denne historien var lagt til det barske og nakne islandske, så kanskje den ikke hadde fått samme mottakelse. For meg blir kontrasten stor mellom språket og det enkle og nådeløse livet som beskrives. Jeg har kanskje forlest meg litt på Jon Fosse i det siste. Ihvertfall synes jeg hans enkle, reine stil kler havgapet bedre.