«... fra slutten av 1700-tallet har reservene av fossilt brensel fristet oss som Aladdins ånd i lampen. "Få oss ut av lampen," har karbonet hvisket. Og vi har latt oss friste. Nå prøver vi å tvinge ånden tilbake i lampen...»
Hvis du hver dag spiser litt flere kalorier enn kroppen din trenger for å opprettholde sine funksjoner, da begynner du etter hvert å legge på deg. Slik legger det seg stadig mer karbondioksid i atmosfæren.
Gud sto brått
som eit kvitt berg
i fjorden
to tusen år etter,
eit lysande kjempeandlet
gjennom skodda,
bore av ein kropp
vi aldri såg.
Veldige
gjekk blenka
gjennom skylaget
og vi tumla baklengs i båten
med hjernen
fylt av lys.
Du kviler under ein grå stein
mellom mange,
med kross og namn.
Snart er du støv.
Men djupt i minnet
står eit kvitt fjell
og lyser
i strålande einsemd.
Å elska
er å vera stille
nesten heile tida
og ha varme hender.
Å elska
er ikkje å vakta,
men å sjå ein annan veg
til rett tid.
Snakk ikkje om ekstasen
når du meiner
kjærleiken.
Dei bur på kva sin stad
og møtest
sjeldan.
Snakk heller
om å gå til fots
gjennom ti tusen kvardagar
og aldri halda opp
med å vera den rette.
Å elska
er å tenna lys
og tørka tårer,
natt og dag.
Eg helsar deg, død,
og gjev deg honnør
for alltid å halda diskré avstand
og snu andletet bort
når nokon ser.
Men eg likar ikkje
den nifse måten du kjæler på
når vi er åleine.
Ditt liv
er eit plagsamt knirk,
forstår du det?
Du er eit urundt hjul
mellom feilfrie,
sviv som oss,
men lagar uro.
Du er farleg,
forstår du det?
Til ditt eige beste
må du løysast frå akslingen
og støypast om.
Eller kastast.
Seier menneska.
Lykkelege mann
med paradishage,
seier folk
når alt står i bløming
hos meg
midtsommars.
Eg teier
fordi eg elskar ein orkidé
som aldri vil slå rot
i mi jord.
Og så tek vi på oss klede
med hender
late av svevn.
Slit i strømper,
trakkar i skor
og ler lydlaust
av eit morgonkyss
som ikkje råkar.
Så til knappane
og glidelåsen,
beltespenna
og skjerfet
og lua
som skal sitja
passe skeivt
på folk som oss.
Aller sist
hektar vi på oss maskene
repeterar
kvardagsreplikkane
og går i gang
med å spela oss sjølve
så godt vi kan.
Dagen
veltar natta til sides
og pumpar jordballongen
stinn av lys,
gong på gong
så sjølv Gud
må smila.
- At du orkar,
seier han,
og geispar.
- Dei har då ikkje
fortent det.
Eg er sjalu
på genseren din.
Frys du,
er det han du grip etter.
Først.
Draumane,
mine små urolege foster,
brått stig dei fram
og gjer meg redd.
Halvferdige er dei,
men veit alt
om det første og det siste,
om rørsler av hender,
mjukt gripande,
om augo som stig
og søkk,
om hjernar
på hastige reiser
gjennom seg sjølve
mot målet,
mot lyset, det endelege,
eksplosjonen
og eit langsamt fallande
stjernedryss.
Etterpå veit ingen.
Alt er stilt
på botnen av havet.
Min ungdoms landskap
var skiftande grått
under uvershimlane
og over djupnene,
men med svale morgonsletter innimellom
der fuglar vart jaga opp
i stigande stripe
og alt gleid unna
over blått vatn
til det stansa
i still endeløyse
og vart borte.
Som vaksen
leitar eg framleis langs strendene
som går i bogar kring verda,
set ryggen mot stormane
og er takksam for livet
og den lange, klåre dag.
Når det ein gong skymest
søker eg fjellet
der skodde driv
og elvar susar.
Grovhogge
skal det løfta sin profil
mot himmelen
og vera min gravstein.
Forvitra,
men veldig
og synleg milevis
over havet.
Det må vera underleg
å døy om våren.
Å trassa alt som spirer
og veks
og verkeleg gå til grunne
i ein fossande motstraum
av liv.
Mamma leste mye for meg på sengekanten da jeg var liten. Spesielt godt husker jeg boken med fortellingene om teskjekjerringa. Den har jeg fortsatt stående i bokhyllen. Kanskje som et minne eller en påminnelse om hvor fint det faktisk var. Men til syvende og sist tror jeg ikke det bare var historiene som fanget meg i barneårene, men også selve lesestundene. For det er disse altfor korte øyeblikkene med hverdagsmagi som er "skyldige" i min bokappetitt.
Godt å vera gamal og sitja å venta på absolutt siste buss, utan bagasje, utan nokon ting. Ingenting har eg og ingenting vart eg, og ingen treng å fortelja meg det, for eg veit det.
Eg kranglar aldri med nokon, berre teier.
Teier, tenker og stirer.
Har argument nok, men er stum.
Eg er berre slik.
Eller eg vart berre slik.
Det eneste som var sikkert, var at ingen ting var sikkert.
Livet var, om ikke akkurat en dans på roser, så iallefall rolig gange over fuktig gress.
Jeg kunne være meg selv på femten forskjellige måter, det visste jeg.