Som ein liten honnør til Ivar Aasen som i dag, 05.08.2013, vert feira som 200-års jubilant.
Det finst mykje god nynorsk litteratur: Romanar, noveller - og ikkje minst lyrikk. Mykje er kjent, og mykje har kanskje fortent å kome meir fram i lyset att?
Eit dikt eg likar godt av jubilanten sjølv (3 av fem vers):
DEI GAMLE FJELLI
1.Dei gamle Fjell i Syningom
er alltid eins at sjaa
med same gamle Bryningom
og same Toppom paa
I Bygdom byggja Sveinarne,
og Huset stender laust;
men dei gamle Merkesteinarne
dei standa like traust.
2.Paa Fjellom er det leikande
at ganga til og fraa
og kring um Toppen reikande
so vidt um Land at sjaa:
til Havet kring um Strenderna
med Skip som Fuglar smaa,
og til Fjelli kring um Grenderna
med tusund Bakkar blaa.
5.Av Hav kom Sjomann sigande
og lengtad' etter Land,
daa saag han Fjelli stigande
og kjendest ved si Strand.
Daa kom der Mod i Gutarne,
som saag sin Fødestad.
Ja dei gode gamle Nutarne
dei gjera Hugen glad.
(Tredje utgåve, publisert i symra 1863, og frå boka Nynorsk lyrikk)
Viser 13 svar.
Tek med eit juledikt for å sette punktum for det nynorske språkåret 2013. Og med dei versa vil eg ynskje alle Bokelskere ei verkeleg God og fredfull JUL!
Joleklokker over jorda,
ring no høgt frå tårn og tind,
ring no ut dei sæle orda:
Fred frå Gud i alle sinn!
Klokker vidt om verda kime
mildt til alle hjarto ned.
I vår Frelsars fødselstime,
arme jord, ha jolefred!
Fader, send din fred til alle
dei som sit i sorg og sut,
ljose himmelklokker kalle
dei frå lidingsnatta ut!
Vis: På jorda alle stader
bur ei ætt av same blod,
kløpt til born av same Fader,
sysken, eitt i hug og mod.
2 av 3 vers
Forfattar: Anders Hovden, 1923
Frå Nynorsk Kultursentrum
Språkåret 2013 lakkar mot slutten, men eit nydelig dikt av Jakob Sande bør få vere med...
Gjentesmil
Eg vandra på gatone, frosen og stur,
for frakken var fillet og dagen var sur,
og alt gjekk meg liksom på tverke.
Men brått vart eg rørd av ei høgare makt,
eg gløymde mi armod og alt som var skakt,
og tralla so glad som ei lerke.
For best som eg gjekk der, ein folkestygg fant,
då kom der ei gjente frå motsett kant,
og sveisa kring husnova svinga.
Og nett då på farten framum meg ho gjekk,
ein tindrande smil i mi armod eg fekk,
som vermde meg langt inn i bringa.
Det var som ei sol over sjela mi rann,
eg takka min skapar og signa kvar mann
som kom meg til møtes på gata.
Eg gjekk der og ynskte min fiendsmann vel,
og steinane song under sundtrakka hæl,
og ingen i verda eg hata.
Ho smilte til meg, til ein sturande tufs,
ein regnpjusket sporv under Herreguds ufs,
min bustad i stormnæter svarte.
Ho såg eg leid vondt og ho kjende kje meg,
men strødde si sol på min skoddegrå veg,
fordi ho var god i sitt hjarte.
Gud signe den gjenta kvar helst som ho går,
Gud signe på ny hennar brusande hår,
og munnen og augo og kinnet!
Og gjev at ho stødt må få rikeleg løn,
fordi at ho høyrde mi tagale bøn
um kjærleik og solskin i sinnet.
Henta frå "Under bergfall" Mine kjæraste dikt ved Ragnhild S Fjørtoft
Har elles boka av Ove Eide: Jakob Sande Liv Dikting på vent....
Du har rett i at dette er et nydelig dikt! Takk for at du delte det :))
Mors og fars histore av Edvard Hoem er både vakker og poetisk. Han greier å fortelje om foreldra sin vanskelege veg mot kjærleik og ekteskap utan å verte sentimental.
Skildringa av to menneske han set høgt, er inderleg og gjer inntrykk.
Han har mot til å avsløre hendingar som mange vil sjå på som stor skam, endåtil i dag.
Synest også at han får fletta inn både historiske hendingar i krigsåra og livet i eit indremisjonsmiljø på ein god måte.
Ei sterk bok som vil sitte i minnet lenge!
Nokre sitat:
Han er stillferdig da han set seg til bordet, slik ein skal vera når ein er i annan manns brød.
Det som kjærleik har utretta, kan ein ikkje angra på.
Predikanten drøymer kanskje om at det skal koma ei ung kvinne og legge seg under teppet hans også? Slike tankar kan sjølv ikkje ein Herrens mann halde på avstand.
"Mors og fars historie" er alldeles strålende. Dét er også Hoems "Heimlandet. Barndom" – den boken ga han ut noen år før "Mors og fars...", men kronologisk handler den om årene etter handlingen i "Mors og fars...", nærmere bestemt om gutten Edvards tidligste barndomsår. Varm anbefaling av begge to!
Fekk lyst å drage fram den fine diktsamlinga Under bergfall, redigert av Ragnhild Sælthun Fjørtoft
Dei fleste dikta er av kjende, og av litt mindre kjende nynorske lyrikarar, som td Jacob Sande, Jan-Magnus Bruheim, Halldis Moren Vesaas, Arne Garborg..og mange fleire...
Åse-Marie Nesse er ansvarleg for dette:
DEI GAMLE KVINNENE
Sterkare enn alle
er dei gamle kvinnene
dei kan bere sju vaksne søner
på strakt hjarta
løfte opp ein fallen sjømann
med sine krokete fingrar
falda i bøn
og utan å klage
kan dei vake under vekta av
ein gjennomsnitts småby
med blytunge sorger
som søv
Sterkare enn alt i verden
er dei gamle kvinnene
dei lever av luft og einsemd
riv av kalenderen med stor ro
og greier nesten
å overvinne døden.
Dette likte jeg - og har tatt vare på. Tusen takk, Hilda.
Hyggelig at du likte det!
Det er kjekt å kunne ta fram ein tekst som fell i smak innimellom :-D
Kunne ikke dy meg, her er et kåseri om nynorsk ved Are Kalvø.
Denne sirkulerer også på facebook i dag, men i videoform:
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=r0huvpurYXA
Såg den...artig!
I 2007 vant Reidun Elise Foldøy en konkurranse i tidsskriftet Vinduet med novellen Den store dagen. Senere ble novellesamlingen Ein stad å møtast utgitt. Jeg har ikke funnet flere bøker av henne. Kanskje ble det denne ene novellesamlingen. Uansett, vinnernovellen Den store dagen, står også godt alene.