Bokelskere.no

FRI

Um natti still ved sengjekrå

Veslemøy ser eit kvende stå

i lange, myrke klæde.

Hjå henne ser ho syster si

fager, ljos og ålvorsblid

med smil av heilag glede.

Ho kved so lint eit kvæde:

"Statt upp, statt upp, du syster kjær

No er du løyst til betre ferd.

Høyr helgeklokka klingar!

Frå alle troll du laus deg vann.

Og i di sorg du sjølv du fann.

No upp mot høgre ringar

din styrke hug seg tvingar.

Kom, fylg oss på din nye veg,

som upp or myrkheim fører deg

til ljos og klåre dagar !

Den stig er bratt, den veg er lang.

Men ingin angrar denne gang.

Um trøytt du stundom klagar,

til sist seg allting lagar.

Her ser du visdoms volve stå.

Ho vil deg gjeva djupt å sjå

og store røynslur herde.

Ho ber deg gjennom helheims gov;

der skal du skimte livsens lov

og gjennom redsle lære

det verk, som vert di ære"

KOR HEV DET SEG

Kor hev det vorti Veslemøy no
Eg kjenner meg ikkje. Eg var ikkje so.
Eg gjekk her trygg og tulla og sprang
og visste kje av at Dagen var lang.

Det er som ein Draum, naar eg tenkjer paa
den Tid eg kan ikkje meir forstaa.
Den same gjeng eg, I same Ferd,
men d er som eg var i ei onnor Verd.

Alt ser eg og hugsar som daa eg saag;
men stur er eg no der fyrr eg var fjaag.
Alt er det gamle, i Hus og Gard,
men annarleis, annarleis enn det var.

Heimen ligg paa den same Flekk;
ho Mor gjeng tuslar som fyrr ho gjekk
Men tom stend Heimen forutan Ord;
og framand vart mest mi eigi Mor.

Framand er Heid og framand er Myr;
framand tykkjest meg Katt og Kyr.
Framandt glor det sin eigin Veg
vil kje meg noko. Kjenner kje meg.

Stogo gleiner so kald og graa.
audt og stuslegt der er i Kraa.
Som vali gjeng eg paa Hand og Fot.
alt fell meg tungt. Alt er meg imot.

I Glaskarmen heng eg og stirer stur;
lengtar, lengtar som Fugl i Bur.
Men ingin aa sjaa paa Veg eller Vang.
Jau no hev eg lært at Dagen er lang.

Aa denne Heimen so god og kyrr,
aa her som eg treivst so hjarteleg fyrr!
- Nei, Mor, eg kan ikkje vera glad.
Hugen min er på ein annan stad.

Arne Garborg

DEN SOM FEKK GLØYME

Den minste Minning eg um deg møter
so tungt det tek meg, so saart det grøter.
det minste Orde eg høyre maa -
med Hjartegraat g jeng eg derifraa.

Eg skulde aldri den Suti gøyme
når so det var at eg maatte gløyme,
eg skulde aldri gå sjuk i Kring
naar eg fekk gløyme den eine Ting.

Arne Garborg

VESLEMØY VED ROKKEN

Det er haust. Det ruskar ute
med regn og kalde vind.
Småfuglen flyg mot rute
og ville gjerne inn.
Men under omnen god
der ligg på sekkepute
han gamle Mons i ro.

Der ligg han trygt og drøymer
og blinkar stilt og smått
og alt i verda gløymer
og har det varmt og godt.
Og seier ingen ting
men liksom inn seg gøymer
med rova sveipt ikring.

Som silkenyste fine
han ligg i mjuke skinn
med svevn i kvar den mine
og alle klørne inn.
Og glyrer likesæl
med kloke augo sine
og murrar smått og meel.

Skal vita kvar du vankar
i blide draumar no?
Kan hende dine tankar
seg svæver lindt til ro
i gamal minne-kring
som stilt i hop seg sankar
frå den tid du var prins ?

Venaste prins i verdi
du gjekk i skogen grøn
med gullhår over herdi
og ung og keik og kjøn
og tenkte på den møy
som gjekk og henta bæri
så vide under øy.

Då kom den trollheks blide
med sving og sveiv og svins
frå trolleheimen vide
og såg den vene prins.
Men skræmd han frå ho skvatt.
Då las ho trollbøn stride
og gjorde han til katt.

Sidan så vidt han flakkar
igjennom skog og skard,
langt over berg og bakkar
og kjem til okkons gard.
Her kan i ro han døy.
Her vil han kvile, stakkar,
og tenkje på den møy.

Å hu! det ruskar ute
med regnvind sur og grå
småfuglen flyg mot rute
og liksom bankar på.
Men under omnen god
du Mons på sekkepute
skal drøyme lognt i ro.

Arne Garborg

«Å heller vil eg
med augo sjå,
enn dauv og blind
gjenom verdi gå
og ikkje det sanne skilja!»

Den galne guten min hug hev dåra;
eg fanga sit som ein fugl i snòra;
den galne guten, han gjeng so baus;
han veit at fuglen vil aldri laus.

Å gjev du batt meg med bast og bende;
å gjev du batt meg so bandi brende!
Å gjev du drog meg so fast til deg,
at heile verda kom burt for meg!

Ja kunde rett eg mi runelekse,
eg vilde inn i den guten vekse;
eg vilde vekse meg i deg inn,
og vera berre hjå guten min.

På Skare-kula under eit sva,
der styggedans gjeng i joli,
der sit trollkjeringar tolv på rad
og galdrar med gjèling i hóle,
skal freiste å sløkkje soli.

(....)

Men soli smiler ovanum sky;
ho meiner ho kann det herde.
Dei når ikkje upp med sitt gnål og gny
og galdresongane svære, -
um aldri dei dette kann lære.

Eg kjenner deg, – eg kjenner deg
som ikkje vann! –
Eg saag din Strid, eg veit din Veg
i Skugge-Land.

Eg røynde sjølv den striden stygg
i mange Aar
med ville Mot, med bøygde Rygg
med svære Saar.

Du um meg sviv, du hjå meg sit
du arme Aand!
I meg du enno riv og slit
i dine Baand.

Eg veit det væl; dei sterke Troll
den Vilje rik.
Ein Baat i Foss, eit Kvad i Moll
sløkkt i eit Skrik.

Arne Garborg

Det kveldar um haust yver låge land.
Eit havbrak vaknar ved nordan-strand.

Blåkalde skyer kviler i vest.
Dagens auga sloknar og brest.

Myrane søv under tåke-feld.
Å-sus varslar i stille kveld.

Trolldom lurer i jordslags eim; -
Veslemøy hastar med smalen heim.

Som Fuglen, saara under varme Veng so Blodet tippar lik den heite Taara, ho dreg seg sjuk og skjelvande i Seng og vrid seg Natti lang i Graaten saare. Det slit i Hjarta og det brenn paa Kinn. No maa ho døy; ho miste Guten sin.