Bokelskere.no

Stewart har vore i eksil i London i fem år. No er han attende i Stonemouth, den vesle byen rett utanfor Aberdeen der han vaks opp. Han skal berre vera her i helgi, ta del i ei gravferd, og reisa att. Helst ville han ikkje ha gjort nokon merksam på at han kjem, men sidan omstenda kring avreisa hans var som dei var - og byen er som den er - er det mange som ikkje vil ha Stu attende, ikkje ein gong for eit par dagar. Byen er nemleg styrt av to familiar med ikkje heilt reine forretningsføretak - og Stu har fornærma minst ein av desse.

Det tek ei stund før lesaren får vita kvifor Stu er så nervøs for å komma attende - og kvifor den fyrste han møter er Powell Imrie, handlangaren i Murston-familien. Det tek òg si tid før lesaren får vita kven si gravferd det er Stu kjem attende til - og enno lenger tid før det kjem fram kvifor han måtte forlata Stonemouth på eit godstog midt på natti for fem år sidan. Gjennom møte med gamle vener - og fiendar - gjennom helgi, og tilbakeblikk til barndom og ungdomstid, vert historia rulla opp. Samstundes er Stonemouth òg eit møte med eit moderne Skottland, eit Skottland i nedgangstider, med fiske og industri, og med smågangstarar på bruene. Den er spanande, særleg når lesaren etter omlag ein kveld i selskap med Stu vert gripen av mysteria som er kring han, velskriven, med mykje lokalkoloritt ('Ye've no tae tell the rest, though, eh?' seier kameraten Phelpie, med tjukk skotsk aksent), og meir enn nok action. Eg ser føre meg Stonemouth som ein mørk film (komedie?) i god britisk tradisjon - og finst sjølvsagt som serie i to deler frå BBC...

Omtalen vart fyrst publisert her.

En roman som er litt for hip i språket til å nå helt opp til en sekser. Det er litt irriterende at Banks prøver å være en 25-åring, mens han da virkelig ikke er det. Da blir det litt feil.

Men, hvis vi ser bort fra dette, så er "Stonemouth" en riktig så flott historie. Hovedpersonen kommer tilbake til sin barndoms by i Skottland. Byen styres av to familier og han røyk så til de grader uklar med den ene at han måtte rømme til London. En begravelse gir ham en unnskyldning til å komme tilbake.
Jeg fikk litt assosiasjoner til "Brighton Rock" (veeeeeldig lenge siden jeg leste den, så jeg kan ta skrekkelig feil...) små-kriminelle elementer i et lite samfunn.

Det er noe vemodig over det hele. Jeg syntes synd på nesten alle. Ikke slik å forstå at historien er trist&lei. Den er til tider riktig så munter. Men det er så tydelig at alle er fanget i en rolle.

Fortellerstilen fletter dagens hendelser sammen med jeg-personens minner på en flott måte. Det dannes et bilde av de enkelte personer og av stedet dette foregår.

Jeg er ikke så begeistret for Banks' SF-romaner, men denne var noen hakk over forventningen.
Leit å høre om hans sykdom.
Veldig leit.
[130520]