Bokelskere.no

Før eg leste noko av Camus i det heile, hadde eg ei førestilling av at dette var ein forfattar eg ville kome til å like godt. Det at han har fått nobelpris er gjerne eit kvalitetsstempel, om ikkje ein garanti for at bøkene vil falle i smak. Men det som først og fremst har skapt denne forventninga hjå meg, er at han skal ha sagt (truleg på fransk, dog …)

- Alt eg har lært om plikt og moral, har eg lært på fotballbana

Camus var fotballspelar i unge år. Målvakt.

Dette er den tredje boka av forfattaren eg les, og inntrykket så langt er at Camus skreiv for andre enn meg. I denne boka drøfter han meininga med livet, eller kanskje heller meiningsløysa med livet. Han åpnar knallhardt ved å hevde at det einaste filosofiske spørsmålet som betyr noko er sjølvmordet, dvs korivdt livet er verdt å leve eller ikkje. Teksta som heilheit er ikkje slett så dyster som innleiinga kan tyde på, han kjem etter kvart fram til at livet ikkje er så aller verst likevel.

Filosofi er nok ikkje min greie. Eg hadde verkeleg problem med å henge med i Camus sine utlegningar her, ikkje fordi dei var så vanskelege, men fordi dei ofte ikkje sa meg nokon ting. Dessutan tykkjer eg argumentasjonen til tider er svak. Det er for mange påstandar av typen «alle veit at …», og han tenderer til å generalisere ut frå eksempel han gir. Alt i alt var boka ein liten nedtur i mine auge.

Eg har ei bok til av Camus i ulest-delen av bokhylla, novellesamlinga Eksil og kongerike. Skulle eg ikkje like denne heller, så tenkjer eg eg set strek for Camus for ei stund framover.

Den viktigste boken jeg har lest på lenge. Ikke bare fordi jeg har vanskelig for å se hvordan noen kan være uenig med utgangspunktet, at det bare fins et virkelig alvorlig filosofisk problem: selvmordet. Hvorvidt det er verdt å leve eller ikke.

Konklusjonen er for så vidt unngåelig, om avgjørelsen ikke er det. Hvem tar fatt på et slikt spørsmål og ender opp med å svare at alle bør ta sitt eget liv, liksom? Camus tar altså livets side, men det er ikke så mye hva han svarer som måten han gjør det på, som gjør boken så enestående. Det fins en slags livsvilje og alvor innebygd i syntaksen og tenkningen som gjør dette lange essayet både så ufattelig rørende og inspirende. Jeg trodde overhodet ikke på litteraturens eller filosofiens oppbyggelighet før lesningen, men denne boken kan få hvem som helst til å tvile.